Национальный исторический архив Беларуси в г. Гродно

Навукова-даведачная бібліятэка

Навукова-даведачная бібліятэка

У бібліятэцы на захоўванні знаходзіцца значная колькасць даведнікаў і даведнікаў па фондах архіваў Беларусі, блізкага замежжа, літаратуры па тэорыі і практыцы, гісторыі і арганізацыі архіўнай справы, гісторыі дзяржаўных устаноў, археаграфіi, дапаможным гістарычным дысцыплінам, стварэнні і ўдасканаленні навукова-даведачнага апарата.

У бібліятэцы маюцца сістэматычны і імянны каталогі да рускай і замежнай літаратуры, імянны каталог да сучаснай літаратуры.

У цяперашні час у навукова-даведачнай бібліятэцы архіва захоўваецца 15301 выданняў дарэвалюцыйнага, савецкага і сучаснага перыядаў.

 

Руская літаратура

Заканадаўчыя выданнi:

    Полное собрание законов Российской империи и именной, хронологический, общий указатели к нему, Своды законов Российской империи, Собрания узаконений и распоряжений правительства, Указы Анны Иоановны (1740-1743), Елизаветы I (1760-1762), Екатерины II (1763-1769, 1780-1781), Павла I (1796-1797, 1800-1801), Александра I (1805). «Хронологический указатель указов и правительственных распоряжений по Западной России за 240 лет) »С.Ф.Рубинштейна (1894) ,  Циркуляры по Виленскому учебному округу за 1873-1915 гг. і iнш.. выданні.

Афіцыйныя і ведамасныя выданні цэнтральных устаноў Расіі:

 Цыркуляры, інструкцыі, статуты і інш. выданні, якія тычацца крымінальнага, грамадзянскай, адміністрацыйнага, ваеннага права, органаў улады і кіравання.

Энцыклапедычныя і даведачныя выданні:

   Вся Россия (на 1894, 1901, 1912 гг.), Весь Петербург (на 1902 г.).  Памятные книжки губерний Гродненской на 1870-1915 гг., Виленской на 1856-1915 гг., Ковенской на 1878-1914 гг., Сувалкской на 1883-1911 гг., Памятные книжки Виленского учебного округа за 1885-1914 гг., «Памятная книжка Гродненского епархиального училищного совета на 1905/6 учебный год». Гродно, 1906, «Справочная книжка Гродненской епархии на 1905 г. », Гродно, 1904.

   Энциклопедические словари Брокгауза и Ефрона, «Большая Советская энциклопедия», «Малая Советская энциклопедия», «Беларуская Савецкая энцыклапедыя», «Кароткая геаграфічная энцыклапедыя, Беларуская ССР », «Географический энциклопедический словарь», «Гродно. Энциклопедический справочник», «Энцыклапедыя гiсторыi Беларусi».

 Слоўнікі:

    «Словарь церковно-славянского и русского языка» (т. III, буквы О-Я. СПб, 1867), « Словарь древнего актового языка Северо-Западного края и Царства Польского» Н. Горбачевского (Вильно, 1874), «Толковый словарь великорусского языка» В. Даля (СПб.-М. 1880, 1882), «Словарь русского языка» С. И. Ожегова, «Словарь псевдонимов» И. Ф. Масанова, «Словарь иностранных слов», слоўнікі лацінска-польскі,  лацінска-беларускi, польска-літоўскі, а таксама дарэвалюцыйныя і сучасныя слоўнікі англiйскай, беларускай, нямецкай,  польскай, французскай моваў і інш. даведачныя выданні.

Даведнікі па адміністрацыйна-тэрытарыяльнаму дзяленню і населеным пунктам Беларусі:

   «Указатель населенным местам Гродненской губернии». Гродно, 1911, «Белорусская ССР. Административно- территориальное деление». Мн., 1964, «Белорусская ССР. Административно-территориальное деление». Мн., 1968, «Слоўнік назваў населеных пунктаў Гродзенскай вобласці” Я.Н.Рапановіча. Мн., 1982,  “Административно-территориальное устройство БССР. Даведнік у 2-х тамах ». Т. 1 (1917-1941 гг.). Мн., 1985, «Административно-территориальное устройство БССР. Даведнік у 2-х тамах ». Т. 2 (1944-1980 гг.). Мн., 1987, «Путеводитель по городам и районным центрам Республики Беларусь». Мн., 2004, Вялікі гістарычны Атлас Беларусі ў 3-х тамах,    т. 1. Мн., 2009, «Назвы населеных пунктаў Рэспублiкi Беларусь (1903-1910)», «Административно-территориальное устройство Республики Беларусь (1981-2010 гг.)». Мн., 2012.

Статыстычныя выданні:

    «Материалы для географии и статистики России, собранные офицерами Генерального штаба. Гродненская губерния». СПб, 1863,  Обзоры Гродненской губернии за 1882-1913 гг., «Первая всеобщая перепись населения Российской империи, 1897, Гродненская губерния». СПб, 1904,  Отчеты о состоянии и деятельности Гродненского губернского статистического комитета за 1907-1912 гг., «Статистические таблицы о состоянии городов Российской империи и Великого княжества Литовского». СПб, 1842  і iнш.. выданні.

Зборнікі дакументаў:

    Писцовые книги Гродненской экономии в 2-х частях,  Акты Виленской комиссии для разбора древних актов,  Акты, относящиеся к истории Западной России, Акты, относящиеся к истории Южной и Западной России, Археографические сборники документов, относящиеся к истории Северо-Западной Руси, Архіўныя матэрыялы Муравьевского музея і інш. выданні.

Гістарыяграфічныя працы і творы:

    Н. М. Карамзина, У. Н. Татищева, У. О. Ключевского,         Е. У. Тарле, С. М. Соловьева, у лiку якiх «Краткий исторический отчет Гродненской губернии за сто лет ее существования. 1802-1902» Л. Солоневича (1901), «Гродненская старина, ч. I. Гор. Гродна» Е. Орловского (1910).

 

Перыядычныя выданні:

 Часопісы:

Міністэрства ўнутраных спраў,  Міністэрства юстыцыі, Міністэрства шляхоў зносін, Міністэрства народнай адукацыi, «Вестник Европы», «Исторический вестник», «Русский вестник», «Медицинский вестник», «Русское богатство», «Мысль», «Исторический архив», «Инженерный журнал», «Историческая библиотека», «Отечественные записки», «Русская старина», «Русский филологический вестник», «Образование», «Русская мысль», «Записки императорского археологического общества», «Журнал уголовного и гражданского права» і інш. выданні.

 Газеты:

 Гродненские губернские ведомости за 1905 г., Гродненские епархиальные ведомости за 1902, 1903, 1912 гг., Литовские епархиальные ведомости за 1864-1887 гг., Церковные ведомости за 1893-1911 гг. і iнш..

 

Замежная літаратура

   Замежная літаратура прадстаўлена друкаванымі выданнямі на англійскай, італьянскай, іспанскай, лацінскай, нямецкай, польскай, французскай мовах, у ліку якіх:

Энцыклапедычныя і даведачныя выданні:

   «Nowy dykcyonarz historyczny Boelcke» (1783-1787),  «Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich» (1880-1902), «Encyklopedia Powszechna z ilustracjami i mapami» Oргельбранда (1872-1903), «Podręczna encyklopedia kościelna» (1904-1914), «Wielka encyklopedya powszechna ilustrowana» (1893-1912), «Herbarz Polski» K. Несецкого (1839-1846), «Konverstion-lekxikon Meyers» (Энциклопедический словарь Мейера) (1894-1899). 

Працы і творы філосафаў, паэтаў Старажытнай Грэцыі і Старажытнага Рыма:

Авідзія (1757),  Цыцэрона (1766), Вяргілія (1769),  Гамэра (1800), Гарацыя (1848) і iнш.. выданні.

Працы і творы філосафаў, асветнікаў, гісторыкаў XV–   XVIII стст.:

 Мантэск'ё (1757, 1761, 1763, 1769), Русо (1782), Макіявелі (1793г.), Вальтэра (1801) і iнш.. выданні.

 Працы і творы гісторыкаў, пісьменнікаў, паэтаўXVIIIXIX стст.:

 Мальера (1799),  Ш ылера (1822),  Ш экспіра (1825),  Гётэ (1828), И. Лелевеля (1836),  Байрана (1839),  Э. Ажэшкi (1882, 1936), A.Miцкевiча (1898), У. Сыракомлi (1850), Ю.Крашэўскага (1876) і iнш.. выданні.

Перыядычныя выданні:

    «Nasza Niwa» (1906, №№ 1-26, выдавалiся шрыфтам рускай і польскай мовы), «Biełaruś» (1914, № № 1-52), «Litwa I Ruś» (1912-1913) і iнш..

Самыя раннія выданнi, якія знаходзяцца ў бібліятэцы - «Толкование притчей Соломоновых, Экклесиаста и Песни Песней» И.Мерсера (Генуя, 1573), и «Ритуалы таинств и других церемоний церкви» (Краков, 1647).